Dil Gelişiminde Aile Önerileri

1. Çocuğun liderliğini izleyin. (Hangi oyuncakla oynamak istiyorsa onun sunulması vb.)

2. Çocuğun iletişime geçmesi için olanaklar yaratın.

3. Örneğin oynayacağı nesneyi görebileceği fakat ulaşamayacağı bir yere koyduktan sonra onu istemesi için olanak yaratın.

4. Çocuğun iletişime geçmesini bekleyin.

5. Çocuğunuz sizinle iletişim için etkileşim kurmadan siz fazla fazla uyaran vermeyin.

6. Çocuğun iletişim davranışını genişleterek geri dönüt verin.

Liderliği İzleme İpuçları:

• ​Oyuncakla Oyun

Çocuğun sevdiği oyuncakları ortamda bulundurun mümkünse ikişer tane olacak şekilde. Çocuklar sadece oyuncaklarla değil her türlü nesneye oyun oynayabilirler unutmayın.

​

• Nesnesiz Oyun

Çocuk bu tür oyunları seviyorsa da onun sevdiği aktiviteler uygulanır. İlgileri ile oyun oluşturulur. (Gıdıklama, kovalamaca, çekiştirme, cee vb.) Bu oyunlar içinde çocukla iletişim sağlanmalıdır.

• Duyusal Oyunlar 

Duyusal oyunlarda da çocuğun liderliğini izlemek önemlidir. Çocuğun oyununa katılım sağlanır. (Sıra ile ışık açıp kapatma, su ile, kum ile oynama vb.) Tüm bu aktiviteleri gerçekleştirirken canlı ve neşeli olmak gerekir.

• Etkinlikle İlgili Coşkulu Davranmak

Çocuğun seçtiği etkinliklere katılırken coşkulu bir biçimde davranılır. Bu durum sosyal katılımı arttırır.

​

• Abartılı Jestler Kullanmak

Konuşurken zaman zaman abartılı jestler kullanmak anlamın çocuklara için daha belirgin olmasını sağlar.​ Çocuğun eylem hakkında yorum yapması kolaylaşır. Jestler için model sağlar.

​

• Abartılı Yüz İfadeleri Kullanmak

Bağlamla anlamlı abartılı yüz ifadeleri kullanmak çocuğun bağlamı anlaması için ek bilgi sağlar.  

Abartılı Sesletimler:  Konuşmanın hızında tonunda değişiklikler yapılır. (fısıldama abartılı ses kullanma vb.). Şaşırtıcı durumlarda abartılı ses kullanılır. (AAA düştüü vb.)

MODEL OLMA ve GENİŞLETME

​

Çocuğun ilgilendiği dikkatini verdiği nesne üzerine konuşmak yapılan davranışları seslendirmek önemlidir.

​Bu yapılırken çocuğa uygun dil kullanımı çok önemlidir. Kullanılan dil çocuğa göre basitleştirilir. Konuşmanın hızı ayarlanır, önemli hedef sözcüklere vurgular yapılır. Bol tekrarla söylenilir. Paralel konuşma dediğimiz bu davranışta çocuğun oyunu izlenir ve yaptığı hareketler sizin tarafınızdan basit bir dille anlatılır. ( Arabayı aldıın, araba gidiyor vb.)

Genişletme ise yapılan aktiviteyi seslendirirken hedef sözcük ekleme olarak söylenebilir. ( Arabayı aldıın, yeşil araba gidiyor, yeşil araba çok hızlıı vb.)

Mutlaka çok soru sormaktan kaçının ( oğlum/kızım o araba mı?, yeşil araba mı gidiyor? Arabayı ne yaptık? Düştü mü? Vb.)

• Beklenmedik durumlar yaratma:

Çocuğunuzun olmasını beklemediği şeyler gerçekleştirerek sizinle iletişim kurması için teşvik edin. (Örneğin; Ayakkabısını ters giydirip tepki vermesini bekleme, tişörtünün bir kolunu giydirip diğerini baş kısmından geçirme vb.)